MÜLK SAHİPLERİ — GÖREVLERİ – YASAL HAK ve SORUMLULUKLARI
– Kiraya veren, kiralananı kararlaştırılan tarihte, kontratta amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim etmek ve kontrat süresince bu durumda bulundurmakla yükümlüdür. Bu hüküm, kiracı aleyhine değiştirilemez.
– Ev sahibi kiracıya ilişkin herhangi bir olumsuz durumun söz konusu olması halinde, ihtarname çekebilir.
– Kiraya veren, kiranın ödenmemesi, ev sahibi veya birinci dereceden yakınlarının o mülke ihtiyacı olması, kiracının eve taşındıktan sonra tahliye taahhüdünü imzalamış olması, evde zorunlu olarak bir tadilat yapılması veya kiraya konu olan evin başka birine satılmış olması ve yeni ev sahibinin bu eve ihtiyacı olması halinde kiracısına tahliye davası açabilir.
– Kiraya veren, kiracıya site veya apartman aidatını ödememesi, komşuluk ilişkilerine önem vermemesi ve kontratta yazan herhangi bir maddeye riayet etmemesi gibi durumlarda ihtar çekebilir.
– Kiraya veren, içeride kiracı olsa da kiralanan mülkte yenilik ve değişiklikler yapabilir. Bu süre içerisinde kiraya veren, kiracının menfaatlerini gözetmekle yükümlüdür.
– Ev sahibi, kira bedeline dair kira tespit davası açabilir. Buna konu olan evin değerinde bir artış olması gereklidir.
MÜLK SAHİPLERİNİN GÖREVLERİ ve SORUMLULUKLARI -YASAL HAKLARI:
Ev Sahibinin Yasal Hakları 2023 Bilgileri
Ev sahibinin yasal hakları kısaca aşağıdaki gibidir:
- Ev sahipleri, yasal sınırlar içinde kira sözleşmesi yenilendiğinde zam yapabiliyor.
- Kiracının kira zammını kabul etmemesi durumunda, ev sahibi sözleşme sonunda tahliye hakkına sahiptir.
- Kiracı, yasal zam oranlarını kabul etmek zorundadır.
- Yasal gereklilikler dâhilinde, ev sahibi kiracıyı evden çıkarabiliyor.
- Ev sahibi, kiraladığı evi satabiliyor. Fakat kiracıyı 6 ay içinde evden çıkarmak için ihtarname çekmesi gerekiyor.
- Kiracının eve özensiz davranması ya da komşularla sorun yaşaması durumunda, ev sahibi tahliye hakkına sahip olur.
- Belirli süreli sözleşmelerin süresi bitmeden 15 gün önce yenileniyor. Fakat ev sahibi kira artışı istiyorsa yeni bir sözleşme yapabiliyor.
- Kiracının kirayı ödemediği durumda, ev sahibi sözleşmeyi feshedip kiracıyı evden çıkarabiliyor.
- Ev sahibi, evi aynı durumda geri isteyebiliyor. Yani kiracıdan evde yapılan değişiklikleri geri almasını talep edebiliyor.
- Ev sahibi, anlaşmazlık durumunda kiracıya tahliye bildirimi yapabiliyor.
- Ev sahibi, kiracıdan 3 kira miktarını geçmeyecek oranda depozito talep edebiliyor. Böylece bu depozitoyu hasarlar için kullanabiliyor.
Kira Sözleşmesinde Ev Sahibi Hakları Nelerdir?
- Kanun gereği kira sözleşmesi, kiraya veren ve kiralayanlar arasında bir senet işlevi görüyor. Bu sözleşme ev sahibinin hakları ve sorumluluklarıyla kiracının hak ve sorumluluklarını belirlemede büyük rol oynuyor. Kiracı, imzaladığı kira sözleşmesinin maddelerinde belirtilen sorumluluklara uymakla yükümlü tutuluyor.
Ev Sahibi Kiraya Zam Yapabilir mi?
- Belirli süreli kira sözleşmelerinin yenilenmesi durumunda ev sahibi zam yapabiliyor. Bu durumda ev sahibi Borçlar Kanunu’nda belirlenmiş sınır çerçevesinde kira bedeli artışı talep edebiliyor.
- 2023 itibariyle ev sahipleri kiraya yasal olarak %25’in üzerinde kira artışı yapamıyor. Eskiden ev sahipleri TÜFE ya da TEFE üzerinden 12 aylık dönemlerde zam yapıyordu.
- Kiracınız ile farklı tipte bir anlaşma söz konusu ise, farklı oranda zam yapmanız mümkün. Bu durumun yazılı şekilde olması halinde ise hukuki geçerlilik şartlarını kapsayabiliyor. Ama yasaya göre kiracının kiralananı %25 zam oranıyla kullanmaya devam ediliyor.
- Kiracınız ile zam konusunda anlaşmazlığa düştüğünüzde profesyonel hukuki destek almanızı tavsiye ediyoruz.
Kiracı Zammı Kabul Etmezse Ne Olur?
- Kiracının yeni kira yılı için belirlenen kira bedeli artışını kabul etmeyebiliyor. Bu durumda sözleşme bitiminden sonra kiracınızın evi tahliye etmesini isteyebilirsiniz. Aynı zamanda kiracı tahliyesi için başvuru yapabilirsiniz. Fakat hukuki konularda destek almayı unutmayın.
Ev Sahibinin Eve İhtiyacı Varsa Ev Sahibi Kiracıyı Tahliye Edebilir mi?
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa göre ev sahibinin haklı bir gerekçesi varsa mümkün. Bu tür durumlarda kira yılı dolmadan ve sözleşme bitmeden kiracının evden çıkmasını talep edebiliyor.
Ev Sahibi Hangi Durumlarda Kiracıyı Evden Çıkarabilir?
Belirli durumlarda 5 yıl dolmadan kiracınızın tahliyesini talep edebilirsiniz.
Ev Sahibinin Eve İhtiyacı Varsa Ev Sahibi Kiracıyı Tahliye Edebilir mi?
- Ev sahibinin kendisi
- Eşi
- Bakmakla yükümlü olduğu kişi
- Altsoyu ya da üstsoyu için evin kullanımı gerekliyse kanuna göre ev sahibi evin tahliye edilmesini isteyebiliyor.
Ayrıca ev sahibinin de kirada oturması durumunda kira gelirinin kira bedelini karşılamaması da ev sahibinin haklı gerekçelerinden biridir. Aynı şekilde kira bedelinin zamanında ödenmemesi de erken fesihe başvurmak için yeterli bir sebeptir.
Kiracının eve ve demirbaşlarına zarar vermesi ya da apartman sakinlerine sorun çıkarması da ev sahibine tahliye talebi hakkı doğurur. Ancak böyle bir durumda ev sahibi sorunların giderilmesi için kiracıya 30 günlük süre vermekle yükümlüdür. 30 gün içerisinde sorunlar çözülmediği takdirde tahliye davası açabilirsiniz.
Not: Bu haklı gerekçelere dayanarak kiracının tahliyesinin istenmesi için önce ihtarname çekilmelidir. İhtarname süreci olmadan ev sahibi kiracının evi boşaltmasını bekleyemez.
Ev Sahibi Kiracıyı Kaç Yıl Sonra Çıkarabilir?
Türkiye’deki ev sahipleri 10 yıllık süre sonunda kiracından evi tahliye etmesini talep edebiliyor. Bu durumda tahliye taahhütnamesi ile yasal bir zemin hazırlayabilirsiniz. Fakat bu taahhütnamenin geçerliliği hukuki alanda tartışılıyor. Bu noktada profesyonel destek almanızı tavsiye ediyoruz.
Tahliye Taahhütnamesi Geçerli Midir?
Yargıtay’a göre, kiracının boş olarak verdiği tahliye belgesi geçerlidir. Ev sahibi bu belgeyi sonra doldurabiliyor. Kiracının bu belgenin geçersiz olduğunu ispat etmesi gerekiyor. Yine de bu konularda profesyonel hukuki destek almanızı tavsiye ediyoruz.
Ev Sahibi Kiracının Oturduğu Evi Satabilir mi?
Ev sahibi, kiracıya bildirmek koşuluyla evini satışa çıkarabiliyor. Evin satılması durumunda ev sahibinin kiracıya 6 aylık ihtarname çekmesi gerekiyor.
Kiracı Evi Kusurlu Teslim Ederse Ev Sahibi Hakları Nelerdir?
Kanuna göre kiracı evi nasıl teslim aldıysa o şekilde teslim etmek zorundadır. Evde zamanın yıpratıcılığı sebebiyle oluşan hasarlar dışında büyük bir zarar tespit edilirse ev sahibi zararın karşılanmasını ve gerekli tamiratı kiracısından talep edebiliyor. Bu zarar kira dönemi sonunda fark edilirse ev sahibi, kira dönemi başında kiracıdan aldığı depozitoyu iade etmeme hakkına sahiptir.
Kiracı Ev Sahibinden Habersiz Evde Büyük Değişiklikler Yapabilir mi?
Kiracı duvar yıkma, alçıpen yaptırma vb. evin yapısını etkileyecek büyük değişiklikler için ev sahibinden yazılı olarak izin almak zorundadır. Kiracının bu tarz değişiklikleri ev sahibinden habersiz yaptırması durumunda ev sahibi bunun için maddi tazminat talep edebiliyor.
Kiracı Erken Çıkmak İsterse?
Belirli süreli kira sözleşmelerine göre kiracı, kira dönemi bitmeden 15 gün öncesine kadar evden çıkacağını ev sahibine bildirmekle yükümlüdür. Böyle bir bildirim yapılmadıysa kira sözleşmesi otomatik yenileniyor.
Ancak kiracı, kira dönemi sona ermeden evden çıkmak isteyebiliyor. Bu durumda ev sahibinin hakları da kanun tarafından korumaya alınmıştır.
Kiracı sözleşme bitiminden önce evden çıkmak isterse ev sahibi erken tahliye nedeniyle kira kaybı alacağı davası açabiliyor. Bu sürece göre ilk adım, tahliye tarihinden itibaren evin yeniden aynı koşullarla kiracı bulabileceği makul süreyi belirlemektir.
Erken tahliye eden kiracı bu makul süre boyunca kira bedelini ve diğer sorumlu olduğu giderleri ödemekle yükümlüdür.
Sözleşme Olmadan Ev Sahibi Kiracıyı Çıkarabilir mi?
Türkiye’de, ev sahibi ile kiracı arasında resmi bir kiralama sözleşmesi olmadan, ev sahibinin kiracıyı çıkarma hakkı yoktur. Kiracınızı çıkarabilirsiniz ancak yasa bir zeminde. Çünkü sözleşmesi olmayan kiracılar da yasa önünde sözleşmesi varmış gibi işlem görür.
Kira Sözleşmesi Olmayan Ev Sahibi Hakları
Kira sözleşmesi yapmadan ev sahibi hakları konusu da yasal hükümlerle belirlenmiştir. Bu konuda profesyonel hukuki destek almanızı tavsiye ediyoruz.
Kira sözleşmesi olmayan ev sahibi hakları konusu, Türkiye’de gayrimenkul piyasasında önemli bir konudur. “Adi yazılı şekil” yani resmi olmayan bir anlaşma ile ev sahibi ve kiracı arasında ilişki kurulmuşsa, ev sahibi hakları konusunda bazı belirsizlikler olabiliyor.
Örneğin, kira tahsilatı sorunları yaşandığında, ev sahibinin hukuki yollara başvurma hakkı vardır. Ancak, bu durumda icra dairesine başvuru yaparken, kira sözleşmesinin adi yazılı şekilden olduğunu kanıtlamak gerekiyor. Bu durum, ev sahibinin haklarını kullanırken karşılaşabileceği zorlukları gösterir ve bu nedenle resmi kira sözleşmesi yapmanın önemini vurgular.
Kiracıyla Sorun Yaşanması ve Hak İhlali Durumlarında Ev Sahibi Ne Yapabilir?
Ev sahibi, kiracıyla anlaşmazlığın ve hak ihlallerinin giderilmesi için Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurabiliyor.